ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ ΓΙΑ Γ' ΤΑΞΗ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ για το μάθημα «Γλωσσική Διδασκαλία» Γ΄Γυμνασίου

1. Στο παρακάτω κείμενο να βρείτε τις ειδικές προτάσεις και να προσδιορίσετε το συντακτικό τους ρόλο:

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως ο άνθρωπος μαθαίνει τη γλώσσα κατά τα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής του, δηλαδή πολύ πριν έρθει σε επαφή με την οργανωμένη διδασκαλία του Συντακτικού και της Γραμματικής. Έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η πρωτογενής αυτή εκμάθηση της γλώσσας στηρίζεται στο γεγονός ότι οι γλωσσικοί μηχανισμοί του αντιδρούν σε κάθε είδους γλωσσικό ερέθισμα, ακόμη και σ? εκείνο που δέχεται πρώτη φορά.

2. Να βρείτε τις βουλητικές προτάσεις και να προσδιορίσετε το συντακτικό τους ρόλο:

• Προσπαθεί να μάθει πολλές ξένες γλώσσες, γιατί θέλει να γίνει μεταφραστής.
• Πολλές φορές επιχείρησα να έρθω σε επαφή μαζί του, αλλά δεν κατάφερα να τον βρω.
• Έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον να μάθει τη γλώσσα μας.
• Είναι ικανός να κάνει τα πάντα.
• Η βασική του επιδίωξη ήταν να δημιουργήσει μια ισχυρή επιχείρηση, όμως ήταν ανίκανος να αναλάβει τόσες ευθύνες.

3. Να βρείτε τις ειδικές, βουλητικές και ενδοιαστικές προτάσεις και να προσδιορίσετε το συντακτικό τους ρόλο:

• Υποθέτω ότι θα έρθει σε μια ώρα.
• Ήθελε να του πάω το φαγητό στο κρεβάτι.
• Φοβάμαι μήπως δεν έρθει το βράδυ στην παράσταση.
• Διαδίδεται ότι η διευθύντρια του σχολείου παραιτήθηκε.
• Είναι φανερό ότι δε σε συμπαθεί.
• Αυτό ακριβώς σκέφτεται συνέχεια, μήπως δεν τον συμπαθούν οι φίλοι του.
• Δυστυχώς πρέπει να φύγεις.
• Του ανακοίνωσαν ότι από αύριο θα λειτουργεί κανονικά το τηλέφωνο.
• Ζούσε πάντα με τον ίδιο φόβο, μήπως καταλάβουν την πραγματική ταυτότητά του.
• Είναι απαραίτητο να καθαρίζεις τακτικά το δωμάτιό σου.

4. Υπογράμμισε τις πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις των επόμενων φράσεων:

• Της απάντησα ότι δεν ξέρει τι θα πει ταλαιπωρία.
• Ο καθηγητής μας ρώτησε ποιο παιδί θέλει να πάει πιο πίσω.
• Αναρωτιόταν αν έπρεπε να του δανείσει χρήματα.
• Δεν μου είπατε αν με έχετε συγχωρήσει για τα σφάλματα που έκανα.
• Αναρωτήθηκες ποτέ αν θα αποφάσιζες να πας να δουλέψεις σε ξένη χώρα σε περίπτωση που δεν έβρισκες δουλειά στην πατρίδα σου;

5.Να μετατρέψεις τις επόμενες φράσεις σε πλάγιο λόγο:

 - Τι συνέβη; ????????????????????

 - Δεν θα σε δω αύριο! ????????????????????

- Θα κρατήσει άραγε τον λόγο του; ????????????????????

- Να μην πεις τίποτα σε κανέναν! ?????????????????????

- Δεν έχεις δίκιο! ?????????????????????

- Φύγε τώρα αμέσως! ?????????????????????

- Πώς ήξερες ότι ήμασταν εδώ; ?????????????????????

- Ποια είστε, κυρία; ?????????????????????

- Δεν έχουμε συναντηθεί ποτέ! ?????????????????????

- Θα πάρω τους δικούς μου και θα φύγω. ?????????????????????

6.Να μετατρέψεις τις επόμενες φράσεις σε ευθύ λόγο:

- Είπε ότι θα ερχόταν κι εκείνος, αν τον ειδοποιούσαμε εγκαίρως. ????????????????????????????

- Ρώτησε τον Πέτρο μήπως θέλει τίποτα. ????????????????????????????

- Παραπονιόταν πως εκείνη την ημέρα είχε κουραστεί πάρα πολύ. ????????????????????????????

- Ρωτούσε ποιος μπορούσε να του φέρει την κόρη του πίσω. ???????????????????????????? - ---Τη ρώτησε γιατί ήταν πικραμένη. ????????????????????????????

- Παραπονιόταν πως του μίλησε άσχημα. ????????????????????????????

- Τον παρακάλεσε να του στείλει τα βιβλία που του είχε δανείσει την προηγούμενη εβδομάδα. ????????????????????????????

 - Υποστήριξε πως δεν είχαν συναντηθεί ποτέ. ????????????????????????????

7. Αντικαταστήστε τις υπογραμμισμένες λέξεις ή εκφράσεις με δευτερεύουσες αιτιολογικές ή τελικές προτάσεις:

• Ζητάει ένα αυτοκίνητο για ενοικίαση ή αγορά.
• Θέλοντας να την προσέχουν ντυνόταν εξεζητημένα.
• Για τα μάτια του κόσμου προθυμοποιήθηκε να τον βοηθήσει.
• Σε πρότεινε ο κατηγορούμενος για μάρτυρα.
• Ήταν περήφανος για την επιτυχία του καινούργιου του δίσκου.
• Βγήκε περίπατο.
• Από τη στενοχώρια του ούτε γύρισε να με κοιτάξει.
• Έγινε μούσκεμα από τη βροχή.
• Του κόπηκαν τα γόνατα από τον φόβο.

8.Στις παρακάτω περιόδους να αναγνωριστούν οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις (ειδικές, βουλητικές, πλάγιες ερωτηματικές) που υπάρχουν και να προσδιοριστεί ο συντακτικός ρόλος της καθεμιάς.

• Δε φοβάται μήπως τιμωρηθεί.
• Έψαχνε απεγνωσμένα να βρει ένα φαρμακείο.
• Γνωρίζουμε όλοι ότι σε μερικά χρόνια θα υπάρξει σοβαρό ενεργειακό πρόβλημα πάνω στη γη.
• Οι γιατροί επισημαίνουν κυρίως αυτό, ότι το κάπνισμα είναι η πρώτη αιτία των παθήσεων της καρδιάς.
• Ρώτησε με έμφαση αν το γράμμα έφτασε στον προορισμό του.
• Είναι σίγουρο ότι κέρδισες το λαχείο?
• Προθυμοποιήθηκε να μας δείξει την πόλη.
• Ένα είναι βέβαιο, ότι εσύ δε φταις.
• Πρόσεξε μήπως έχεις κάνει λάθος.
• Μία μόνο αγωνία μου έκοβε τα γόνατα, μήπως με προλάβουν οι εχθροί.
• Είμαι βέβαιος πως θα τα καταφέρεις.

9. Να βρείτε τις δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις, να τις χαρακτηρίσετε (ειδικές, βουλητικές, ενδοιαστικές, πλάγιες ερωτηματικές) και να  και να προσδιορίσετε το συντακτικό τους ρόλο:

• Από καιρό φάνηκε ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά.
• Υπήρχε η φήμη πως θα φύγουν για την Αμερική.
• Είχε το φόβο μήπως δεν τα πάει καλά στις εξετάσεις .
• Ό,τι έκανε πήγε χαμένο.
• Ο πόθος του να σπουδάσει πραγματοποιήθηκε.
• Είσαι ό,τι δηλώσεις .
• Δε με ρώτησες αν έμεινα χθες στο σπίτι.
• Θέλει να φύγει μακριά.
• Μου απάντησε ότι δεν τον ενδιαφέρει τίποτε.
• Είναι ψέμα ότι ήταν άρρωστος .
• Απορούσε αν ήταν άξιος για τη δουλειά.
• Με ρώτησε αν θα φύγω ή αν θα μείνω.
• Η αντίληψη πως όλα θα πάνε καλύτερα φαίνεται σωστή.
• Με ρώτησε ποια μέρα θα γίνουν οι εξετάσεις .

10. Να βρείτε τις δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις, να τις χαρακτηρίσετε (ειδικές, βουλητικές, ενδοιαστικές, πλάγιες ερωτηματικές) και να προσδιορίσετε το συντακτικό τους ρόλο:

• Πήρα το μήνυμα, ότι με ήθελες για κάτι σοβαρό.
• Ισχυρίστηκε πως ήταν παλιά σε οικολογική οργάνωση.
• Είναι περιττό να ασχολούμαι με κάτι τόσο ασήμαντο.
• Είχε μια απαίτηση, να δοθεί το δέμα έγκαιρα.
• Και βλέπω τα φύλλα να πέφτουν με κυματιστές κινήσεις στη γη.
• Η μητέρα μια έγνοια είχε σήμερα να τελειώσει γρήγορα με τις δουλείες του σπιτιού για να έρθει στο σχολείο.
• Είναι άδικο να φορτωθεί τόσες ευθύνες.
• Είναι ντροπή να μιλάς στους γονείς σου με αυτόν τον τρόπο.
• Αυτό της το λάθος, να του εμπιστευτεί το μυστικό της, θα το πλήρωνε σε όλη της τη ζωή.
• Απαγορεύεται να μιλάτε μεταξύ σας την ώρα του μαθήματος.
• Ανησυχούσε μήπως κάνει κάποιο λάθος στο διαγώνισμα.
• Κάθε μέρα είχε την ίδια αγωνία, μήπως δεν προλάβει το λεωφορείο.
• Ακούγεται ότι αύριο θα γίνει αιφνιδιαστικός έλεγχος.
• Είναι σίγουρο ότι αύριο θα γράψουμε διαγώνισμα.
• Κανένας, δεν το ήξερε αυτό, ότι η Μαρία ήταν στο νοσοκομείο.
• Τελικά κατάλαβα πως οι γονείς μου είχαν δίκιο.
• Δεν φοβάσαι μήπως θυμώσει με το αστείο σου;
• Έκανε την διαπίστωση πως δεν ήταν  όλοι το ίδιο πρόθυμοι να την βοηθήσουν.
• Δεν επιτρέπεται να καπνίζεις στους διαδρόμους του νοσοκομείου.
• Φοβήθηκαν μήπως δεν ξαναγυρίσουν πίσω στην πατρίδα τους.
• Διαδίδεται πως αύριο θα πάμε εκδρομή.
• Αυτό κυρίως φοβάται μήπως γράψει άσχημα στις εξετάσεις.
• Πρόσεξε μην σε ξεγελάσουν και σου πάρουν τα χρήματα.
• Έχω μια ανησυχία μήπως τελικά δεν είναι τόσο ειλικρινής όσο νομίζουμε.
• Τον έτρωγε η αμφιβολία αν θα κατάφερνε να ολοκληρώσει εγκαίρως την αποστολή του.
• Δεν ξέρω γιατί έφυγε τόσο βιαστικά.
• Είχε πάντα την απορία πού βρήκε ξαφνικά χρήματα.
• Δεν είναι βέβαιο πότε θα τον συναντήσω.
• Είναι άγνωστο πώς κατάφερε να ξεφύγει από την αστυνομία.
• Αυτό θαυμάζω σε εσένα, πώς παραμένεις τόσο ήρεμος.

11.Να αντικαταστήσετε με δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις τα αντικείμενα των ρημάτων στα παρακάτω παραδείγματα, κάνοντας και οποιαδήποτε άλλη απαραίτητη μεταβολή.

• Αναγνωρίζω το σφάλμα μου.
• Εύχομαι τη γρήγορη ανάρρωση σου.
• Κανένας δεν ήξερε το όνομα του χωριού.
• Ο επιτηρητής ανακοίνωσε τη λήξη του χρόνου.
• Φοβάται την αρρώστια και τρέμει το θάνατο.

12. Αντικαταστήστε τις ονοματικές δευτερεύουσες προτάσεις με ένα ουσιαστικό :

• Φαίνεται ότι η κατάσταση είναι κρίσιμη.
• Οι υπεύθυνοι προσπάθησαν να αποτρέψουν τις δυσάρεστες εξελίξεις.
• Του ευχήθηκε να αναρρώσει γρήγορα.
• Υπάρχει στην ομάδα μας ο φόβος μήπως αναβληθεί η εκπαιδευτική εκδρομή λόγω
• κακοκαιρίας .
• Δεν επιτρέπεται να συζητάτε μεταξύ σας την ώρα του μαθήματος.
• Είναι ευρέως διαδεδομένο ότι ο εν λόγω βουλευτής εμπλέκεται στη λίστα Λαγκάρντ.

13.Να αναγνωριστούν οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις που υπάρχουν στις παρακάτω φράσεις (εξάρτηση, εισαγωγή, συντακτική λειτουργία) και να μετατραπούν σε αντίστοιχες ευθείες ερωτήσεις:

• Ρώτησε τον Πέτρο μήπως θέλει κάτι.
• Δεν υπάρχει πληροφορία αν θα γίνει απεργία.
• Η απορία μου ήταν αυτή, πού θα βρούμε τα λεφτά.
• Αυτό μόνο δε σκέφτηκα, τι θα γινόταν αν με έπιαναν.
• Είναι ζήτημα αν διάβασε καθόλου.
• Δεν ξέρετε πόσο σας σκέφτομαι.
• Δεν έχω ιδέα ποιος το έκανε.
• Στην ερώτηση μου, πώς τη λένε, έκανε ότι δε με άκουσε.
• Δεν ήξερε αν είδε εμένα ή τον αδερφό μου.
• Είναι παράξενο πώς έγινε το γεγονός.
• Δεν είμαι βέβαιος αν είδε το Γιάννη.
• Σκέψου πώς θα περνούσες την τάξη αν δεν σε βοηθούσα.
• Με ρώτησε τι έγραφαν σήμερα οι εφημερίδες.
• Αμφιβάλλω αν θα τα καταφέρω.
• Δεν είναι ζήτημα αν φύγει το πλοίο μια ώρα αργότερα.

14. Να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο. Ως ρήματα εξάρτησης ναχρησιμοποιήσετε τα ρήματα που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις.

• Θα κρατήσεις την υπόσχεσή σου; (Με ρώτησε...)
• Αν και δε με προσκάλεσαν, θα πάω. (Είπε...)
• Τι έχει συμβεί; (Αναρωτιόταν...)
• Μην πεις τίποτα σε κανέναν (Με διέταξε...)
• Αν θέλω, μπορώ να ανατρέψω όλα τα σχέδιά σου. (Μου απάντησε...)
• Ετοιμαστείτε για επίθεση (Ο διοικητής τούς διατάζει...)
• Θα σε βοηθήσω οικονομικά. (Μου υποσχέθηκε...)
• Γιατί είσαι αναστατωμένη; (Τη ρώτησε...)
• Θα τον τιμωρήσω, αν δεν είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του. (Μου

ανακοίνωσε...)

• Είμαι αθώος. (Ο κατηγορούμενος ισχυριζόταν...)

15. Να αναγνωρίσετε στις παρακάτω φράσεις τις αναφορικές προτάσεις και να αναφερετε το είδος τους και τη συντακτική τους λειτουργία.

• Το βιβλίο που μου έδωσες ήταν βαρετό.
• Θα σας επισκεφτούμε όποτε μας το επιτρέψουν οι συνθήκες.
• Όποιος θέλει ας με ακολουθήσει.
• Η επιτροπή η οποία ορίστηκε θα βγάλει σύντομα το πόρισμά της.
• Θα πλήρωσω όσα χρήματα χρειαστούν.
• Ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ο οποίος έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, είναι ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές.
• Θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε να εκτελεστούν τα έργα όπως έχει σχεδιαστεί.
• Η έλλειψη νερού την οποία αντιμετωπίσαμε στην έρημο ήταν πραγματικά δραματική.
• Με υπομονή μπορείς να κατακτήσεις οτιδήποτε επιθυμείς.
• Ο σταθμός του τρένου, στον οποίο περιμέναμε, ήταν γεμάτος κόσμο.

16. Να αναφέρετε αν στις παρακάτω περιπτώσεις είναι σωστή ή λανθασμένη η διάκριση των επιθετικών αναφορικών προτάσεων από τις κύριες προτάσεις.

• Η Γη στην οποία όλοι κατοικούμε είναι ένας θαυμάσιος πλανήτης. Σ   Λ
• Όλοι γνωρίζουμε τους λόγους, που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα.           Σ   Λ
• Η Κρήτη, στην οποία βρίσκεται και το φαράγγι της ?αμαριάς, είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας. Σ   Λ
• Δεν πρόλαβα να το δω την πινακίδα του αυτοκινήτου που μας χτύπησε. Σ   Λ
• Ήμασταν τόσο πολύ κουρασμένοι από την προηγούμενη μέρα, ώστε μας πήρε ο ύπνος και δεν προλάβαμε το πρωινό δρομολόγιο για την πόλη. Το λεωφορείο, το οποίο χάσαμε, έφευγε στις οχτώ το πρωί. Σ  Λ

17. Να συνθέσετε τις προτάσεις που ακολουθούν σε μια περίοδο που θα περιλαμβάνειμια κύρια και μια δευτερεύουσα αναφορική πρόταση. Στη συνέχεια να χαρακτηρίσετε συντακτικάτην αναφορική που σχηματίσατε:

Π.χ. : Ένας κύριος μας επισκέφθηκε χθες. Ήταν φίλος του πατέρα μου .

Ο κύριος που μας επισκέφθηκε χθες ήταν φίλος του πατέρα μου.( αναφορική ονοματική επιθετική πρόταση, προσδιορισμός στη λέξη κύριος )

• Ο Γιώργος είναι ο πρόεδρος του σχολείου . Ο Γιώργος είναι μέλος της παρέας μας .
• Οι προβολές της φοιτητικής ταινιοθήκης στέφθηκαν με μεγάλη επιτυχία. Για τηνυλοποίησή τους συνεργάστηκαν οι πρωτοετείς του ΕΜΠ.
• Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό τα εισαγόμενα απ? τηνΑμερική γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Αυτό αποδεικνύει η σχετική έρευνα της ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Τους άρεσε πολύ το μάθημα της Ιστορίας. Έγινε με τη χρήση των νέων τεχνολογιών
• Η κοινή γνώμη απηύδησε πια με την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ . Η υπόθεση αυτή

απασχολεί τον Τύπο αρκετούς μήνες.

• Η εκδήλωση έγινε στο πολιτιστικό κέντρο της ενορίας. Εκεί υπάρχει η κατάλληληαίθουσα.

18. Στις επόμενες προτάσεις ν? αντικαταστήσετε την αναφορική αντωνυμία που μ? έναεμπρόθετο αναφορικό κάνοντας τις αναγκαίες αλλαγές :

Π.χ. : Το γραφείο που διαβάζω είναι πολύ μικρό .

Το γραφείο στο οποίο διαβάζω είναι πολύ μικρό .

• Το νησί που ζούμε είναι απ? τα ωραιότερα της χώρας.
• Μερικοί φίλοι που παίζαμε μπάσκετ παλιά έχουν πια εξαφανιστεί.
• Η αιτία που ζήτησα να συναντηθούμε είναι το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζω.
• Ο άνθρωπος που εμπιστεύτηκα τα μυστικά μου τελικά αποδείχτηκε αναξιόπιστος .
• Εκείνο που είμαι σίγουρος είναι ότι αυτή η ιστορία με τις λίστες και τα στικάκια θα

συνεχιστεί .

19. Αντικαταστήστε τις υπογραμμισμένες λέξεις ή φράσεις με αιτιολογικές ή τελικές προτάσεις :

• Ήταν περήφανος για τα μέχρι τώρα επιτεύγματά του .
• Βγήκε για αναζήτηση εργασίας.
• Η προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων παρατάθηκε.
• Θέλοντας να προσελκύει την προσοχή, ντυνόταν εξεζητημένα.
• Για το προσωπικό του συμφέρον προθυμοποιήθηκε να βοηθήσει .
• Οι Πέρσες στην αρχαιότητα ζητούσαν αιτία για την κατάληψη ολόκληρης της Ευρώπης.
• Από τη θλίψη του ούτε καν παρατήρησε την αποχώρησή μας.

20. Αντικαταστήστε τις δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις με άλλους επιρρηματικούς προσδιορισμούς που δηλώνουν αιτία :

• Έγινε μούσκεμα, γιατί ξέσπασε ξαφνική νεροποντή .
• Με συγχωρείτε , που έφυγα ξαφνικά.
• Καθώς το ποτάμι ξεχείλισε, τα σταθμευμένα δίπλα αυτοκίνητα παρασύρθηκαν.
• Επειδή σε σέβεται, θα ακολουθήσει τις παραινέσεις σου.

21. Διαχωρίστε τις πλάγιες ερωτηματικές από τις αιτιολογικές προτάσεις βάζοντας στη θέσητου γιατί άλλες λέξεις και χρησιμοποιώντας το κόμμα όπου χρειάζεται:

• Απορώ γιατί ποτέ δεν παραδέχεται τα λάθη του.
• Απέτυχε στις εξετάσεις γιατί δεν είχε προετοιμαστεί σωστά.
• Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κλαις.
• Προσπαθεί πάντα να βοηθάει γιατί είναι αλτρουιστής .

22. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι τελικές και ποιες βουλητικές;

• Τελείωνε με τις ετοιμασίες να μη χάσουμε το αεροπλάνο ! ??????????????..
• Αρνείται να ξεκαθαρίσει τη θέση του . ??????????????.
• Παρατήρησα ότι αποφεύγει να με συναντά . ??????????????.
• Σε περιμένω να μιλήσουμε . ??????????????.
• Επιχείρησαν να κλείσουν την εθνική οδό . ??????????????.

23. Συμπληρώστε με ότι ή ό,τι :

• Είπα ????? είχα να πω.
• Μην παριστάνεις ?????.δε με είδες.
• Και φέτος έγινε ?????. γίνεται κάθε χρόνο.
• ?????. λάμπει δεν είναι χρυσός .
• Υποψιάζομαι ?????? ήταν εκεί.
• Μην κάνεις πάντα ?????. είναι λάθος.
• ?????. κι αν σού πω, δεν θ? ακούσεις.
• Ο κατηγορούμενος διακήρυξε ?????. ήταν αθώος.

24. Δίπλα από κάθε πρόταση να βάλεις ένα Κ, αν η πρόταση δηλώνει κυριολεξία, και ένα Μ, αν δηλώνει μεταφορά:

• Ο Νίκος βούτηξε βαθιά μέσα στο νερό.
• Άρχισαν να τραγουδούν με όλη την ψυχή τους.
• Η καρδιά του είναι από πέτρα.
• Κάθε φορά που τον ακούω, κρέμομαι απ? τα χείλη του.
• Στα ορεινά μέρη ο χειμώνας είναι βαρύς.
• Ο Γιώργος τσακώθηκε με τον Πέτρο.
• Έχει κορμί λαμπάδα.
• Τον πήρε και έφυγαν μαζί.

25. Βρείτε για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις μία τουλάχιστον συνώνυμη.

κατηγορώ:?????????????????      αντίθεση:????????????????

λύπη:?????????????????.             ισχυρός:????????????????.

υποχρέωση:??????????????..        κοντά:?????????????????.

οίκημα:?????????????????.          συμφωνία:???????????????

αμάξι:???????????????????        εύθυμος:???????????????..

γαλήνη:?????????????????..         πλαγίως:?????????????????

26. Από τα ακόλουθα ζεύγη συνώνυμων λέξεων και βρείτε ποια από τις δύο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε μια πρόταση.

τέλος ? τέρμα

 α. Η αποστολή μου έφτασε στο ?????????????της.

 β. Κάθε ομάδα πέτυχε από δύο ????????????.

αυξάνω ? μεγεθύνω

α. Η εταιρεία ?????????????.τα κέρδη της κατά 50% την προηγούμενη χρονιά.

β. Προσπαθείς συνέχεια να ??????????????????..τα προβλήματα.

υπολογίζω ? μετρώ

α. Όταν πήρες αυτή την απόφαση δεν με ????????????. καθόλου;

β. Ξεκίνα να ???????????. τις ψήφους.

γεμάτος ? πλήρης

α. Το γάλα που δεν έχει όλα τα λιπαρά του δεν είναι ?????????????.

β. Η δεξαμενή είναι ?????????????.. μετά τη χθεσινή νεροποντή.

27. Να βρείτε τις αντίθετες λέξεις των παρακάτω λέξεων και να σημειώσετε στον πίνακα τι είδος αντιθέτων αποτελούν.

28. Βρείτε με ποιον ή ποιους τρόπους έχουν αναπτυχθεί οι επόμενες παράγραφοι :(ορισμός, διαίρεση, παραδείγματα, σύγκριση ? αντίθεση, αιτιολόγηση, συνδυασμόςτρόπων) :

• Η βιβλιοθήκη του πατέρα μου υπήρξε το κορυφαίο γεγονός της ζωής μου. Εκεί μου αποκαλύφθηκε, μέσα από τη φωνή του πατέρα μου, αυτό το μυστηριώδες πράγμα, η ποίηση, οι χάρτες και οι εικόνες, για μένα πιο πολύτιμες τότε από τις τυπωμένες λέξεις. Εκεί ανακάλυψα τους Γκριμ, το Λιούις Κάρολ, τις ατελείωτες στην κυριολεξία Χίλιες και μια νύχτες.

Χόρχε Λουίς Μπόρχες , Η μνήμη της ανθρωπότητας

• Με τον όρο « θρύλος » εννοούμε τη μυθική διήγηση για κάποιο εκπληκτικό πρόσωπο, πράγμα ή γεγονός που συγκινεί όλο το λαό και αποτελεί αστείρευτη πηγή έμπνευσης τόσο στη δημοτική μούσα, όσο και στη λόγια ποίηση. Ο θρύλος διαφέρει από το παραμύθι που βρίσκεται στα όρια του απίθανου, καθώς και από την απλή παράδοση που είναι σύντομη και απλοϊκή αφήγηση και στερείται της ελκυστικότητας και του θαυμαστού στοιχείου του θρύλου. Στη λογοτεχνία η σύνθεση μεγάλων έργων στηρίχτηκε πολλές φορές σ? ένα θρύλο, όπως , για παράδειγμα, ο Φάουστ του Γκαίτε, ή η Φλογέρα του βασιλιά του Παλαμά .

Γ. Μαρκαντωνάτου, Λεξικό ΛογοτεχνικώνΌρων

• Από ευρεία έρευνα που έγινε σε επτά ευρωπαϊκά κράτη για την εργασία του άνδρα και της γυναίκας μέσα και έξω από το σπίτι (πληρωμένη και μη πληρωμένη εργασία) διαπιστώνεται ότι οι παραδοσιακοί ρόλοι παραμένουν ισχυροί. Οι άνδρες συνεχίζουν να είναι οι «κουβαλητές» του σπιτιού που αφιερώνουν λίγο χρόνο στην ανατροφή των παιδιών τους και ελάχιστο στο νοικοκυριό. Οι γυναίκες συνεχίζουν να είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση και συντήρηση της οικογενειακής εστίας και των μελών της.

Από τον Τύπο

• Μια καλύβα Εσκιμώων δεν έχει καμιά απολύτως ομοιότητα με μια καλύβα Ινδιάνων. Οι τελευταίοι φτιάχνουν την καλύβα τους γύρω από ένα πλαίσιο από κοντάρια .Τα μπήγουν στο χώμα πλάγια, έτσι ώστε να ενώνονται σ? ένα σημείο στην κορυφή, σχηματίζοντας ένα είδος πυραμίδας, και καλύπτουν την απόσταση ανάμεσα στα κοντάρια με φλούδες, ψάθες ή ακατέργαστες προβιές. Μπαίνουν στην καλύβα τους σηκώνοντας ένα πτερύγιο του εξωτερικού καλύμματος. Οι Εσκιμώοι, αντίθετα, φτιάχνουν ημιυπόγεια την καλύβα τους. Τη χτίζουν με πέτρες που τις σκεπάζουν κατόπιν με βρύα . Γεμίζουν έπειτα τις ρωγμές με περισσότερα βρύα και τέλος συσσωρεύουν χιόνι στα πλάγια κι επάνω. Για να μπουν στην καλύβα τους, στηρίζονται στα χέρια και στα γόνατα και σέρνονται μέσα σ? έναν μακρύ διάδρομο που έχουν σκάψει κάτω από το χιόνι . Ούτε η ινδιάνικη καλύβα ούτε η καλύβα των Εσκιμώων φαίνεται να είναι μια κατοικία όπου θα μπορούσε να ζήσει ένας πολιτισμένος άνθρωπος.Ν . Γρηγοριάδη, Το δημιουργικό γράψιμο , Η Παράγραφος

• Η τέχνη του να χειρίζεται κανείς τη γλώσσα και για να πείθει ή να εντυπωσιάζει τους άλλους ονομάζεται ρητορική. Στην αρχαία Ελλάδα αναπτύχθηκαν 3 είδη ρητορικών λόγων : οι δικανικοί που εκφωνούνταν στα δικαστήρια, οι συμβουλευτικοί που εκφωνούνταν στην εκκλησία του δήμου και οι επιδεικτικοί που εκφωνούνταν σε διάφορες εκδηλώσεις : γιορτές, κηδείες κ.λ.π. Περίφημα θεωρητικά έργα για τη ρητορική τέχνη που σώθηκαν από την αρχαιότητα είναι η Ρητορική του Αριστοτέλη το De Optimo του Κικέρωνα , Περί Ύψους του Λογγίνου κ.α.

Γ. Μαρκαντωνάτου, Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων

• Η ιδέα της τόνωσης της απόδοσης του ανθρώπινου σώματος με διάφορες ουσίεςείναι τόσο αρχαία όσο και η ίδια η ανθρωπότητα. Οι Ίνκας μασούσαν φύλλα κόκας για να ενισχυθούν πριν από κάποιες βαριές εργασίες. Οι Βορειοευρωπαίοι πολεμιστές έτρωγαν μανιτάρια πριν πάνε στη μάχη για να αντιμετωπίσουν τον αναπόφευκτο πόνο. Οι αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες της αρχαιότητας ντοπάρονταν με διάφορες φυσικές ουσίες ώστε να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Έπρεπε να φτάσουμε στα 1950 για να καταδικαστούν οι πρακτικές αυτές.

Από τον τύπο

ΚΟΥΤΕΛΙΔΑ ΑΝΝΑ    Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.